Ostatnia miesiączka i co dalej? Czyli co się dzieje po ustaniu miesiączkowania

Kobiety najczęściej wyczekują menopauzy pełne obaw. Jak zmieni się ich życie, gdy przestaną miesiączkować? Czy burza hormonalna bardzo je dotknie i czy spełnią się krążące wokół klimakterium przepowiednie? Problemy ze snem, rozdrażnienie, ciągłe zmiany nastrojów, nocne poty, niekiedy apatia czy spadek kondycji psychicznej.

Zamiast poddawać się czarnym myślom i czekać na menopauzę jak na starcie z wrogiem, warto dowiedzieć się o niej czegoś więcej. Znając przebieg tego procesu w organizmie, łatwiej będzie nam go rozpoznać oraz oswoić. A zrozumienie zmian zachodzących w ciele jest kluczem do tego, by móc odnaleźć się w nowej sytuacji i zaakceptować siebie po menopauzie.

Czym jest menopauza?

Menopauza najczęściej występuje pomiędzy 47. a 51. rokiem życia kobiety[1]. To proces, który stopniowo zachodzi w ciele kobiety i charakteryzuje się wygaszaniem czynności jajników i ustaniem miesiączkowania. Zgodnie z definicją WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) menopauza to ostatni epizod krwawienia miesięcznego w życiu kobiety, po którym nastąpiła co najmniej roczna przerwa.

Po menopauzie kobieta nie jest już płodna, nie może zatem zostać mamą. Pewien etap w jej życiu ulega zamknięciu, ale otwiera się przed nią nowy, z którego również może czerpać jak najwięcej.

Zmiany w gospodarce hormonalnej i obniżający się poziom estrogenów powodują szereg objawów, które mogą negatywnie wpływać na jakość życia kobiety. Do podstawowych z nich zalicza się:

• zahamowanie jajeczkowania, które oznacza obniżoną płodność kobiety,
• coraz rzadsze cykle menstruacyjne,
• uderzenia gorąca,
• nocne poty,
• zmniejszenie gęstości kości i zmiany w masie kostnej,
• problemy ze snem,
• pogorszenie nastroju,
• zawroty głowy,
• zmiany w obszarze libido,
• suchość pochwy i symptomy ze strony układu moczowego[2].

Objawy te nie występują u każdej kobiety. Mogą pojawić się częściowo i znacznie zmniejszyć lub zniknąć, gdy poziom hormonów się ustabilizuje. Trwały spadek estrogenów odciska jednak swoje piętno na organizmie i powoduje trwałe zmiany w ciele kobiety.

Co się dzieje po ostatniej miesiączce?

Po zakończeniu procesu menopauzy poziom żeńskich hormonów ulega trwałemu obniżeniu, wzrasta natomiast poziom gonadotropin[3]. Na skutek tego część nieprzyjemnych dolegliwości może się cofnąć (np. nocne poty czy pogorszenie nastroju), ale kobiety są narażone na wystąpienie innych dolegliwości.

U kobiet w wieku pomenopauzalnym znacznie zmniejsza się masa jajników. Niski poziom estrogenów może przyczyniać się także do występowania dolegliwości w obrębie kości i stawów, co jest związane z obniżeniem gęstości masy kostnej. Z tego względu kobiety zarówno w okresie menopauzalnym, jak i pomenopauzalnym powinny zwracać uwagę na większą podaż wapnia w diecie[4].

Inną zmianą, która zachodzi w organizmie po klimakterium, jest zmiana w jędrności skóry. Wiele kobiet ze zdziwieniem obserwuje, że ich cera niemal z dnia na dzień staje się bardzo sucha i pozbawiona elastyczności. Może też stać się cieńsza, zmęczona, z wyraźnie zaznaczonymi zmarszczkami. Jest to związane z utratą kolagenu w skórze i zmniejszeniem poziomu estrogenów.

W tym czasie warto zwrócić szczególną uwagę na skórę i poświęcić jej nieco więcej czasu w codziennej pielęgnacji. W kosmetykach warto szukać mocno nawilżających i odżywczych substancji, które pozwolą zatrzymać wodę w głębszych partiach skóry i poprawią wygląd cery. Sprawdzają się przede wszystkim preparaty zawierające lipidy, substancje okluzyjne takie jak np. woski, kwasy tłuszczowe, a także mocznik, aloes, witamina C, koenzym Q10, kwas hialuronowy czy witaminę C lub retinol, która wspomagają produkcję kolagenu.

Jak widać, po menopauzie w organizmie kobiety dochodzi do wielu trwałych zmian. Zmniejsza się masa kostna, mogą pojawić się problemy z utrzymaniem moczu, wiele kobiet obserwuje suchość skóry. Warto próbować przeciwdziałać tym zmianom, być aktywnym fizycznie (świetne efekty dla utrzymywania moczu przynosi m.in. ćwiczenie mięśni Kegla), dobrze się odżywiać i dbać o siebie oraz swoją skórę. To wszystko może pomóc zaakceptować zmiany zachodzące w ciele po klimakterium i pokochać nową wersję siebie.

• [1] Alicja Wiśniewska, Marek Napierała, Małgorzata Pezala, Walery Zukow, Wpływ aktywności fizycznej na psychomotorykę kobiet w okresie menopauzy, 2014. The effect of physical activity on psychomotor women menopausal. Journal of Health Sciences. 4. 257-272.
• [2] Tomasz Pertyński, Grzegorz Stachowiak, Menopauza – fakty i kontrowersje, Endokrynol Pol 2006;57(5):525-534.
• [3] Tomasz Pertyński, Grzegorz Stachowiak, Menopauza – fakty i kontrowersje, str. 526.
• [4] https://diag.pl/pacjent/artykuly/menopauza-a-osteoporoza/